11 listopada – Święto Niepodległości: Symbol wolności i jedności narodu

11 listopada to jedna z najważniejszych dat w polskim kalendarzu – dzień, w którym Polacy co roku obchodzą Narodowe Święto Niepodległości. Jest to święto przypominające o długiej i trudnej drodze do odzyskania suwerenności po 123 latach zaborów, kiedy Polska zniknęła z mapy Europy. To wyjątkowy czas, w którym każdy obywatel kraju może z dumą spojrzeć w przeszłość i docenić bohaterstwo, poświęcenie oraz niezłomność ludzi, którzy przyczynili się do przywrócenia naszej ojczyzny.

Droga do niepodległości

Zaborcy – Rosja, Prusy i Austria – w wyniku trzech rozbiorów w latach 1772, 1793 i 1795, podzielili Polskę między siebie, likwidując państwo polskie. Przez ponad stulecie Polacy nieustannie podejmowali próby odzyskania niepodległości, walcząc w powstaniach, takich jak Powstanie Listopadowe (1830) czy Powstanie Styczniowe (1863). Choć te zrywy nie przyniosły upragnionej wolności, podtrzymywały ducha narodowego i wiarę w odzyskanie suwerenności.

Kluczowy moment nadszedł wraz z zakończeniem I wojny światowej. Zmiana układu sił w Europie, klęska państw zaborczych i działalność wybitnych polskich polityków, jak Józef Piłsudski, Roman Dmowski czy Ignacy Paderewski, doprowadziły do odrodzenia niepodległego państwa polskiego. 11 listopada 1918 roku, w dniu podpisania rozejmu kończącego wojnę, Józef Piłsudski przejął władzę wojskową z rąk Rady Regencyjnej i rozpoczął tworzenie niepodległej Polski.

Dlaczego 11 listopada?

Choć proces odzyskiwania niepodległości trwał przez kilka miesięcy, to właśnie 11 listopada uznawany jest za symboliczny dzień wolności. Tego dnia w 1918 roku Niemcy podpisały zawieszenie broni z państwami Ententy, kończące I wojnę światową, a Polska zaczęła formalnie budować swoje struktury państwowe. To dzień, w którym kraj po raz pierwszy od 123 lat odzyskał suwerenność.

Święto zostało ustanowione oficjalnie w 1937 roku i było obchodzone do wybuchu II wojny światowej. Po wojnie, w okresie PRL-u, święto to zostało zniesione i zastąpione Dniem Zwycięstwa nad Faszyzmem (9 maja). Dopiero w 1989 roku, po upadku komunizmu, Święto Niepodległości zostało przywrócone i od tamtej pory obchodzone jest co roku, jako symbol wolności i narodowej dumy.

Ciekawostka: Bieg z listem Piłsudskiego

Z historią 11 listopada związana jest ciekawa anegdota. Tego dnia, kiedy Polska odzyskiwała niepodległość, ówczesny Komendant Józef Piłsudski znajdował się w Warszawie, dokąd przybył po zwolnieniu z niemieckiego więzienia w Magdeburgu. W tym samym czasie odbywały się kluczowe rozmowy dotyczące przejęcia władzy wojskowej.

Sytuacja w kraju była niepewna, a sam Piłsudski nie wiedział, czy zdoła przejąć kontrolę nad armią niemiecką, która wciąż stacjonowała w Warszawie. Aby przyspieszyć proces demobilizacji wojsk niemieckich, Piłsudski wysłał z Warszawy oficjalny list do Berlina. Był to niezwykle ważny dokument, który mógł mieć wpływ na dalsze losy kraju.

Jednak najważniejsza w tej historii była… determinacja i szybkość posłańca. List został przekazany ówczesnemu podporucznikowi Bogusławowi Miedzińskiemu, który w ciągu zaledwie 12 godzin przebiegł trasę do niemieckiej granicy, co w tamtych czasach, przy trudnych warunkach pogodowych i transportowych, było nie lada wyczynem. Dzięki jego niebywałemu wysiłkowi, negocjacje dotyczące wycofania niemieckich wojsk zostały przyspieszone, a Polska mogła bezpieczniej budować nową strukturę państwową.

Jak dziś obchodzimy Święto Niepodległości?

Obchody 11 listopada są okazją do przypomnienia o wartościach, które stanowiły fundament walki o niepodległość: patriotyzmie, wolności i odpowiedzialności za ojczyznę. Co roku w całym kraju odbywają się liczne uroczystości, marsze, koncerty i msze święte. Najważniejszą z nich jest uroczysta zmiana warty przed Grobem Nieznanego Żołnierza na placu Piłsudskiego w Warszawie, z udziałem najwyższych władz państwowych.

Jednym z najbardziej znanych wydarzeń związanych z obchodami Święta Niepodległości jest Bieg Niepodległości, który odbywa się w wielu miastach Polski. To symboliczne wydarzenie, podczas którego uczestnicy pokonują dystans 10 kilometrów, świętując wolność i upamiętniając tych, którzy oddali życie za niepodległą Polskę.

Święto Niepodległości to także czas, by przypomnieć sobie, że niepodległość nie jest dana raz na zawsze. To wartość, którą należy pielęgnować, dbać o nią i przekazywać kolejnym pokoleniom. Dzień ten jest symbolem zarówno trudnej historii, jak i ogromnej radości z odzyskania wolności. 11 listopada 1918 roku to dzień, który połączył Polaków w dążeniu do wspólnego celu – wolnej ojczyzny.

Pamiętajmy więc o tych, którzy walczyli za naszą niepodległość, i z dumą świętujmy ten wyjątkowy dzień!

Opracował: Tomasz Grunwald